Huidkanker soorten: alles over de verschillende typen en symptomen

Huidkanker: hoe ontstaat het?

Bij huidkanker vindt celdeling van huidcellen plaats zonder rem. Als deze cellen zich blijven vermenigvuldigen, kunnen tumoren ontstaan en kan het uitzaaien naar andere delen van het lichaam. De vermenigvuldiging van huidcellen gebeurt vaak in de opperhuid, dit is de bovenste laag van de huid. Een onderscheid kan gemaakt worden tussen goedaardige en kwaadaardige huidcellen. Goedaardige cellen blijven vaak lokaal en zijn geen bedreiging. Kwaadaardige cellen kunnen agressief groeien en zich verspreiden.

De meest voorkomende soorten huidkanker

Een aantal vormen van huidkanker komen het meeste voor in Nederland. Dit zijn basaalcelcarcinoom, plaveiselcelcarcinoom en melanoom.

Meest voorkomende soort huidkanker: basaalcelcarcinoom

Het basaalcelcarcinoom is de minst kwaadaardige vorm van huidkanker, omdat het alleen in zeldzame gevallen uitzaaiingen veroorzaakt in de lymfeklieren en bloedbaan. Een basaalcelcarcinoom ontstaat uit de onderste cellenlaag, de zogenoemde basaalcellen van de opperhuid.

Het basaalcelcarcinoom wordt voornamelijk veroorzaakt door het blootstellen aan UV-straling en komt daarom ook het meest voor op het gelaat en de kale hoofdhuid. Kenmerkend voor een basaalcelcarcinoom is vaak de parelmoerachtige rand van de tumor voorzien van kleine bloedvaatjes. De tumor kan een huidkleur hebben of rood tot lichtbruin van kleur zijn. Een later verschijnsel is vaak het niet genezen van een "wondje", bloeden en het aantasten van diepere weefsel- of botstructuren. 

• Basaalcelcarcinomen zijn in ca. 10% van de gevallen recidiverend en in meer dan 25% kan bij dezelfde patiënt in de loop van de jaren een tweede of meer basaalcelcarcinomen vastgesteld worden.
• Bij meer dan 000 mensen wordt ieder jaar een nieuw basaalcelcarcinoom geconstateerd.
• 95% van de patiënten zijn ouder dan 40 jaar, het romphuidbasalioom wordt daarentegen vaak op duidelijk jongere leeftijd ontdekt.

Agressievere soort huidkanker: plaveiselcelcarcinoom

Het plaveiselcelcarcinoom of spinocellulaire carcinoom of spinalioom is eveneens een kwaadaardige vorm van huidkanker, die ook kan uitzaaien in lymfeklieren en bloedbaan; wel komt dit minder vaak voor als bij het melanoom. Voorstadia van een plaveiselcelcarcinoom zijn zogenoemde keratosis actinica. Dit zijn meestal kleine, ruwachtig aanvoelende verhoornende huidafwijkingen, variërend van huidkleurig, rood tot lichtbruin van kleur.

• Vroeger kwamen deze voorstadia voornamelijk voor bij mensen op oudere leeftijd. Maar gezien de toename aan UV-belasting op de huid worden deze afwijkingen steeds meer ook op jongere leeftijd gezien.
• De meeste plaveiselcelcarcinomen en voorstadia ervan komen voor op de hand.
• Berekeningen gaan ervan uit dat 80% van alle mensen met een lichtere huidskleur vanaf een leeftijdsgroep van 60 jaar en ouder voorstadia van een plaveiselcelcarcinoom zullen ontwikkelen.

Meest agressieve soort huidkanker: melanoom

Het melanoom is de meest kwaadaardige vorm van huidkanker. Het kan uitzaaien in bloedbaan en lymfeklieren. Een melanoom ontstaat uit pigmentcellen. Een melanoom kan daarom uit een bestaande moedervlek of op gewone huid ontstaan.

• Bij uitzondering ontstaat een melanoom in een orgaan, omdat in elk orgaan geringe aantallen aan pigmentcellen voorkomen.
• De meeste melanomen zijn donkerbruin of zwart van kleur. Melanoom betekent daarom ook zwart gezwel. Maar er komen ook amelanotische (huidskleur, rood of lichtbruin van kleur) melanomen voor.
• De kans op een melanoom neemt toe in gevallen van sterke asymmetrie, onregelmatige begrenzing, verschillende kleurverdelingen en grootte van een moedervlek.